یا مدیریت شهری امری صرفا تخصصی و مرتبط با شکل و نمای ظاهری و بوم شناختی هر شهر است؟
چنین تعریفی از مدیریت شهری کاملا منطبق با روند مدیریتی شهرها در کشورهای توسعه نیافته است. در این گونه کشورها مدیریت شهری صرفا در ساخت بزرگراه، جاده و... در شهر خلاصه می شود. تلقی رایج از مدیریت شهری مطلوب در کشورهای توسعه نیافته منطبق بر این اصل کلی است که هر چه در یک شهر بزرگراه ها استانداردتر و خدمات شهری مناسب تر باشد، مدیریت شهری یک مدیریت پویا محسوب می شود.
لیکن با مد نظر قرار دادن نحوه اداره شهرها در کشورهای توسعه یافته، بطلان این تلقی از مدیریت شهری آشکار می شود. مدیریت شهری در کشورهای توسعه یافته با مقیاس کارکرد اجتماعی سنجیده می شود نه کارکرد ظاهری. مراد از کارکرد ظاهری آن است که صرف پرداختن به ظاهر شهرها و تلاش برای روان کردن ترافیک و... نمی تواند سنج هایی برای مطلوبیت مدیریت شهری باشد. هرچه که مدیریت شهری بتواند از لحاظ اجتماعی، در روند مدیریت شهر پویاتر عمل کند و هر چه که بیشتر این امکان را فراهم سازد که NGO ها و توده های مردم خود را در اداره شهرها دخیل بدانند، از لحاظ کارآمد بودن می تواند مورد تایید قرار گیرد.
رویکرد عمومی در مدیریت شهری پویا از این قرار است که تا چه حد می توان از افکار عمومی و توان مردم برای اداره شهر بهره جست تا از این رهگذر به واسطه این ارتقای معنوی (دخیل بودن مردم در اداره شهر) یک ارتقای مادی نیز صورت پذیرد. هنگامی ارتقای مادی شهر پا برجاتر خواهد بود که ارتقای معنوی شهر استوار باقی بماند. وجهی از ارتقای معنوی در شهر، حسن تعلق خاطر به محل زیست است. این تعلق خاطر هر چه بیشتر باشد، شهروند می کوشد در نگهداری شهر خود کوشاتر ظاهر شود.
عمده ترین دلیل آن که شهرهای توسعه یافته زیبا به نظر می رسند در همین امر نهفته است.ادامه مطلب...
اتوبوس های BRT پدیده ای نو ظهور در سیستم حمل و نقل عمومی شهر تهران است که جهت تسریع عبور و مرور کاهش زمان سفر طراحی و اجرا گردید مسیر این پروژه از میدان آزادی تا دپوی شرقی در نظر گرفته شده است.
سیستم اتوبوسرانی پر سرعت، نوعی سیستم حمل و نقل خیابانی مجهز به فن آوری های نوین است که دقت و سرعت سیستم حمل و نقل ریلی و انعطافپذیری حمل و نقل با اتوبوس را همزمان دارا می باشد و یکی از راهکارهای ساماندهی ناوگان اتوبوسرانی است.
مزایای استفاده از این سیستم روز به روز در دنیا گسترده تر شده و در حال حاضر کشور انگلیس بیشترین تعداد اتوبوس Guibeb را در دنیا دارد کشور آلمان و ژاپن هم تجربه استفاده از این اتوبوس ها را دارند.ادامه مطلب...
در هلند حکومتهای محلی هر یک شورای خاص خود را دارند که توسط مردم انتخاب شده و هر یک در قلمرو خاص خود با نظارت مستقیم حکومت مرکزی و مطابق قانون اساسی کشور با استقلال نسبی فعالیت میکنند .
هلند از ?? استان (ایلات) و ??? شهرداری تشکیل یافته است و مدیریت استانی از سه ارگان تشکیل یافته است: شورای عالی، هیات اجرایی استانی و کمیسر سلطنتی.
شورای استانی، نماینده مردم در آن استان بوده و تعداد نمایندگان آن از ?? تا ?? نفر تغییر میکند. تمامی نمایندگان با رای مستقیم مردم و با سیستم رایگیری نسبی برای مدت ? سال انتخاب میشوند.
در هلند حکومتهای محلی هر یک شورای خاص خود را دارند که توسط مردم انتخاب شده و هر یک در قلمرو خاص خود با نظارت مستقیم حکومت مرکزی و مطابق قانون اساسی کشور با استقلال نسبی فعالیت میکنند.
چارچوب قانونی حکومتهای محلی و برنامهریزی توسعه شهری
در قانون اساسی پیشبینی شده است که استانها و شهرداریها به وسیله قانون ایجاد یا منحل شوند، همچنین ساختار حکومتی که آنها خواهند داشت و میزان نظارت و مباشرتی که توسط مسوولان بالاتر بر فعالیتشان اعمال خواهد شد، نیز تعیین شده است.
با توجه به این امر که به استانها و شهرداریها به مقدار زیادی استقلال عملکردی داده شده است، با این وجود قانون اساسی کنترلهای لازمه را نیز پیشبینی کرده است، بدین معنی که:
بودجه و مالیاتی که توسط قوانین وضع شده، به علاوه تصمیمات مهم مالی استانها و شهرداریها باید برای تصویب به سطوح بالاتر منعکس شود.
تصمیمات استانها و شهرداریها که بر خلاف منافع عمومی یا غیرقانونی باشد میتواند به وسیله حکم سلطنتی لغو شود.
محدودیتهای ایجاد شده برای استانها و شهرداریها میتوانند به وسیله قانون تغییر یا اصلاح شوند.
نخستین قانون برنامهریزی کالبدی در هلند در سال ???? به تصویب رسیده در سال ????، این قانون مورد بازنگری قرار گرفت و چارچوب کنونی قوانین برنامهریزی شهری در هلند را تشکیل میدهد.ادامه مطلب...
یکی از چالشهای کنونی نظامهای برنامه ریزی و مدیریت شهری که ارتباط تنگاتنگی بویژه با ویژگیهای جامعه شهری دارد ، شکل گیری و شکل دادن به شهروند سازی در سطوح محلی و شهری ، حقوق و وظایف شهروندی و تقویت مشارکت شهروندی در اداره امور محلی وشهری می باشد .
شهروندسازی یعنی فراهم نمودن امکانات ، تسهیلات و ساز وکارهای لازم برای شهروندان تا آنها از حقوق شهروندی خویش بهره مند شوند وضمنآبتوانند به نحوی وظایف و تکالیف شهروندی خویش را در قالب جامعه محلی وشهری که در آن زندگی می کنند ، انجام دهند . با توجه به اقتضائات جامعه شهری نظامهای مدیریت شهری، نهادهای محلی و شهری ،مقامات محلی، شوراهای شهر و به خصوص شهرداریها اهمیت و جایگاه خاصی در امور فوق دارند .
نظام مدیریت شهری در ایران بویژه در قالب شوراهای اسلامی شهر و شهرداریها لزومآ باید وارد چنین عرصه های جدید و اجتناب ناپذیر گردد . لازمه ورود به چنین عرصه ای اطلاع رسانی وآگاه نمودن شهروندان به عنوان کنشگران اصلی این عرصه می باشد ودر این بین نظام مدیریت شهری موظف و مجبور به این اطلاع رسانی از طرق مختلف می باشد تا ضمن فرهنگ سازی در بین شهروندان و بالا بردن سطح شهرنشینی آنها ، وظایف و تکالیف تعهد آور خویش را که جهت رفاه شهروندان باید انجام دهد ، به نحو احسن انجام دهد . بطور کلی رابطه میان شهروندان و نظامهای اقتصادی، سیساسی ، حقوقی وفرهنگی جامعه دو سویه می باشد بطوریکه طرفین نسبت به هم دارای حقوق و وظایف متقابل هستند . در این بین مهمترین وظیفه مقامات محلی و حکومتهای محلی(مدیریت شهری) که در راستای تقویت و بهبود اجتماع محلی و حکومتهای کارآمد و مؤثر باید انجام گیرد شهروندسازی است.ادامه مطلب...
علت انتخاب این محدوده:
با توجه به وسعت شهر همدان و محدودیت زمانی بر آن شدیم تا قسمتی از همدان را مورد مطالعه قرار دهیم با توجه به شکل همدان و سیر تحولی که ذکر شد بهترین محدوده ممکن (مرکز شهر همدان، حلق? اول) را مورد مطالعه قرار می دهیم. چرا که این محدوده علاوه بر نقش مرکزیت و هویت دهندگی برای کل شهر و علی رغم از هم گسیختگی های حاصل از خیابان کشی ها هنوز مرکز محلات قدیمی را در بر دارد و همین طور اکثر فضاهای شهری شاخص هم در این محدوده قرار گرفته اند.
الگوی مرکزی شهر در همدان:
همانطور که گفته شد شهر همدان علی رغم تلاش های بسیار همچنان به عنوان یک شهر تک مرکزی مطرح است و با وجود تلاش های بسیاری که جهت ایجاد تعدادی مرکز در تقاطع های حلق های اول و دوم شده است، همچنان میدان امام خمینی به عنوان مرکز اصلی شهر مطرح است که البته شکل شهر و چگونگی توزیع کاربری ها هم القاکنند? همین موضوع هستند (قرارگیری بازار همدان در کنار میدان امام خمینی). اگر چه این مرکزیت باعث ایجاد خوانایی و هویت در شهر شده است اما تقریباً کلیه ساکنین محلات مرکزی، فقدان دسترسی مناسب و هرج و مرج بالا را به عنوان مشکل اصلی محلات خود مطرح کرده اند. پس باید سعی شود در کنار بهسازی مرکز کنونی شهر مراکز دیگر را نیز تقویت کرد. ادامه مطلب...
جغرافیای طبیعی همدان
این استان منطقه ای است کوهستانی و کوههای واقع در آن در تقسیم بندی کوههای ایران جزء رشته کوههای غربی و مرکزی کشور است که جهت آنها مانند کوههای مرکزی از شمال غربی به جنوب شرقی می باشد. نوع آنها خارایی و بیشتر ایام سال مستور از برف بوده و به همین علت سرچشمه ی رودخانه ها و چشمه سارهای فراوان می باشد.
دوران مادها:
آشوریان باستان به شهرهای قوم کاسی، عنوان «کار کاشی» داده بودند، که «کار» به معنی قرارگاه یا منزلگاه و «کاشی» اسم قوم «کاسی» است.
آشورشناسان و مادشناسان، جملگی این کار کاشی (یا شهر کاسیان) را منطقه کنونی همدان دانسته اند.
پروفسور گریشمن، باستان شناس معروف فرانسوی، معتقد است که اسم قبلی هگمتانه، «اکسایا» یعنی شهر کاسی ها بوده است و در مجموع اعتقاد غالب بر این است که شهر هگمتانه را یکی از اقوام آریایی به نام مادها ساخته اند و نخستین دولت ایرانی را در آن بنا نهاده اند. ولی نتایج تحقیقات، بیانگر آن است که شهر هگمتانه، پیش از انتخاب به پایتختی توسط مادها وجود داشته و مردمانی از قوم کاسی در آن زیسته اند. سپس بازماندگان قوم کاسی، بعدها با طایقه ای از آریایی ها، قوم موسوم به ماد را پدید آورده اند و با غلبه بر دولت تجاوزگر آشوری، دولت ماد را بنیان گذاشته و پایتخت خود را «کار کاشی» قرار داده اند و از آن به بعد، این شهر هگمتانه نام گرفته است.
مادها، گروهی از اقوام آریایی بودند، که عواملی مانند: رشد اجتماعی و فرهنگی، تماس با گروههای بومی ساکن فلات ایران، وجود همسایگانی قدرتمند و احساس نیازهای جدید سیاسی و اجتماعی، آنها را وادار به اتحاد و ایجاد حکومتی مقتدر نمود.
روایات مورخین یونانی نیز حاکی است که این شهر در دور? مادها (از اواخر قرن هشتم تا نیم? اول قرن ششم قبل از میلاد)، مدتها مرکز امپراتوری مادها بوده است و پس از انقراض آنها نیز به عنوان یکی از پایتخت های هخامنشی (پایتخت تابستانی و احتمالاً محل خزانه آنها) به شمار می رفته است. گفته های هردوت مورخ یونانی، در قرن پنجم قبل از میلاد، مهم ترین ماخذ تاریخی در این مورد است. وی بنای اولیه این شهر را به «دیاکو» نخستین شهریار ماد نسبت می دهد (728 قبل از میلاد). هردوت اوضاع سیاسی و اقتصادی نامناسب قوم ماد را در دستیابی دیاکو به قدرت موثر می داندادامه مطلب...
