موقعیت جغرافیایی و ویژگی های طبیعی
شهرشتان چناران با 3350 کیلومتر مربع وسعت در 75 کیلومتری شمال غرب مشهد واقع شده است .این منطقه در محدوده دامنه های جنوبی رشته کوه هزار مسجد قرار گرفته است و رشته کوه هزار مسجد در شمال رشته کوه بینالود در جنوب دشت چناران واقع شده و از برکت فراوانی آبریز رشته کوههای مذکور سرزمینی آباد و حاصلحیز می باشد. شهرستان چناران از شمال و شمال غربی و شرقی به شهرستان درگز و قوچان ،از شرق به شهرستان کلات ار جنوب به شهرستان های مشهد و ازجنوب غربی و غرب به شهرستان نیشابور محدود گردیده است. این شهرستان دارای دو بخش مرکزی و گلبهار و 5 دهستان بقمج، چناران،رادکان ،بیزکی و گلمکان می باشد و بر اساس نتایج آخرین آمارگیری نفوس در سال 1375 دارای 106531 نفر جمعیت شهری و روستائی است. دشت چناران بر روی خط زلزله قرار داشته و خر چند گاه زلزله ای در این منطقه رخ می دهد.
لوییس مامفورد
از متفکرین قرن بیستم است که به تشویق " پاتریک گدس " به مطالعات شهری روی آورد. محور اصلی نظریات مامفورد را انسان تشکیل می دهد. وی معتقد است فضای شهری باید هم از نظر طراحی و هم عملکرد نمود اهداف انسان ارگانیک باشد. شخصیتی متعادل که در رابطه با طبیعت و همه بخش ها و اجزای محیط زیست است. جامعه منشا اصلی فرم معماری است و تنها بر اساس عملکردی زنده است که فرم زنده نیز خلق می شود. وی غار را اولین مفهوم فضای معماری برای انسان اولیه می داند. وی مساله عصر حاضر را در ایجاد محیط زیست جدیدی می داند که مردم را قادر سازد تا در شهرها زندگی کنند. وی از شهرهای یونان و دوران باستان این گونه ستایش می کند ، فرد در همه زمینه های اجتماعی مشارکت داشته و در نتیجه ضمیر و روان افراد ابعاد وسیعی پیدا می کرده است. عادت به مشورت و ارتباط چهره به چهره در فضای شهری روح همکاری جمعی را تقویت می گرداند.
" مامفورد " به دقت هسته های تمدن یونان یعنی المپیا ، دلفای و کاس را می شکافد و عملکرد آن را در جهت سلامت و روان انسان ها نشان می دهد و حس فضا ، نظم ، هماهنگی و زیبایی فضای شهری آن را می ستاید و به وحدتی که در فضا ، عملکرد و عناصر شهر وجود داشته تاکید می کند.
او برای برقراری روابط اجتماعی محدودیت در اندازه و تراکم جمعیت را ضروری می داند و توزیع مناسب هسته های شهر را که پراکندگی عملکردها و در نتیجه چند هسته ای بودن شهر را به دنبال دارد ، بر وحدت از طریق تمرکز که به تک قطبی شدن می انجامد ترجیح می دهد. وی اعتقاد دارد پراکندگی عملکردها ، تعاملات اجتماعی و روابط چهره به چهره را به نحو بهتری امکان پذیر می سازد. " مامفورد " به تاریخ شهرها اشاره می کند و در هر دوره ای به نقد نقش شهر در پیشرفت انسان و روابطش می پردازد.ادامه مطلب...
بخش مهمی از پروژههای عمران شهری، به پروژههای طراحی شهری اختصاص دارد که در زیر این عنوان ،کلان پروژههای سیما و منظر شهری ،شامل کفسازیها، تجهیز گذرها و استقرار و نصب اثاثیه? عمودی شهری تعریف شدنیاند.
پیشگفتار
بخش مهمی از پروژههای عمران شهری، به پروژههای طراحی شهری اختصاص دارد که در زیر این عنوان کلان پروژههای سیما و منظر شهری شامل کفسازیها، تجهیز گذرها و استقرار و نصب اثاثیه? عمودی شهری تعریف شدنیاند. بیشتر پروژههای مرتبط با سیما و منظر شهری، چه از نظر اجزائی و چه از نظر بهرهبرداری پروژههای عمرانی کوتاهمدت و میانمدت بهشمار میروند؛ به همین منظور سالانه بخش مهمی از اقلام هزینههای عمرانی شهری را به خود اختصاص میدهند و گاه کار بدینجا میانجامد که از رهگذر پیشبینیهای نادرست در طراحی یا محاسبات فنی شهرسازی، شاهد هدر رفتن منابع و اعتبارات عمرانی در این بخش باشیم و با توجه به اینکه این بخش از فعالیتهای عمرانی اغلب در ذهن شهروندان تعریف مشخصی مانند احداث یک پل، خیابان، بزرگراه و ... ندارد، این شیوه میتواند به واکنشهائی بعضاً نامطلوب بیانجامد به ویژه آنکه بسیاری از تغییرات در حوزه? سیما و منظر شهری بهدرستی درک و احساس نمیشوند. ضرورت این نوع پروژهها و پردازش برنامهریزیشده? آنها از جمله نکاتی است که میتوان از منظر اقتصاد شهری به آن توجه کرد. ادامه مطلب...
این شهر دارای قدمت تاریخی زیادی است و به گفتة بعضی از مورخان و پژوهشگران سابقه سکونت و استقرار انسان در آن به هزاره چهارم قبل از میلاد می‌رسد و به شهادت اوراق ترایخ در طی قرون متمادی،دوران پر نشیب و فرازی را طی نموده و شاهد دگرگونی‌های زیادی در گذرگاههای ترایخ حیات خویش بوده است. شهری که از حیث قدمت تاریخی یکی از قدیمی‌ترین و باسباقه‌ترین شهرهای کشور باستانی ایران و جزو یکی از پنج شهر تاریخی این مملکت است. به گفتة «ژان اوبن»؛ اگر کسی تاریخ این شهر را به دقت بخواند چنان است که همه تاریخ ایران را گفته اند.
آب و هوا و موقعیت جغرافیایی استان یزد:
استان یزد طبق سر شماری سال 1385 نزدیک به یک میلیون نفر و با وسعتی حدود 131551 کیلومتر مربع در مرکز ایران و در کناره کویر نمک واقع شده است که مرکز آن شهر یزد است و دارای آب و هوای اقلیمی ـ گرم و خشک بیابانی است و نوسان دما در تابستان و زمستان و حتی در شب و روز بالا و متغیراست و این از ویژگیهای آب و هوایی منطقه به شمار می رود، از این نگاه می توان گفت: یزد دارای دو فصل است فصل بلند گرما (از اسفند تا مهر) و فصل کوتاه سرما ( از آبان تا اواخر بهمن) .
مفهوم برنامه‌ریزی
در صورتی که بخواهیم تعریفی کلی از برنامه‌ریزی داشته باشیم, می‌بایستی برنامه‌ریزی را عبارت از کوششی در جهت انتخاب بهترین برنامه‌ها در جهت رسیدن به هدف‌های مشخص بدانیم که ممکن است این کوشش‌ها و برنامه‌ها, تا مرحله‌ی نهایی هدف نیز پیش نرود, بلکه گام‌هایی در جهت رسیدن به آن باشد.
برنامه‌ریزی به معنای اندیشیدن و تنظیم پیشاپیش امور, قبل از بروز وقایع و رویدادهاست تا در اموری همچون بهداشت, سلامت, رفاه, آسایش و خوشبختی افراد جامعه, نتایج مطلوبی بدست آید. بدیهی است, با برنامه‌ریزی دقیق می‌توانیم اشتباهات گذشته را جبران کنیم و نسبت به آینده هوشیارتر عمل کنیم.
به گفته چادویک "برنامه‌ریزی یک سیستم کلی ذهنی است. با ایجاد یک سیستم ذهنی مستقل اما منطبق بر سیستم دنیای واقعی, ابتدا پدیده تحول را شناخته, سپس آن را پیش‌بینی کرده و بالاخره آن را ارزیابی می‌کنیم, هدف بهینه کردن سیستم دنیای واقعی از طریق بهینه نمودن سیستم ذهنی می‌باشد."
همچنین برنامه‌ریزی را میتوان به صورت دیگری تعریف کرد و آن عبارت است از: کوشش‌های اندیشمندانه‌ی آدمی برای یافتن راه‌هایی که به اتخاذ بهترین تصمیمات برای تامین رفاه و ایجاد ترقی او منجر می‌شود. با این تعریف سه سوال مطرح می‌گردد:
منظور از اندیشمندانه چیست؟
راه‌های اتخاذ بهترین تصمیمات کدام است؟
مراد از تامین رفاه و ایجاد ترقی چیست؟
برای پاسخگویی به سوالت فوق, از برنامه‌ریزی تعریف دیگری نیز میتوان کرد. بنابراین تعریف که از اجزای متشکل آن منتج می‌گردد, برنامه‌ریزی یعنی:
بررسی, برآورد و تخمین نیازها
بررسی, برآورد و تخمین امکانات
بررسی, برآورد و تخمین بهترین راه استفاده از امکانات برای برآوردن نیازهاادامه مطلب...
با آغاز شهرنشینی و از سویی جریان اصلاحات ارضی در ایران هرچند اقتصاد به شیوه معیشتی خانواده ادامه داشت , مهاجرت روستاییان به شهرها سرعت گرفت . به طوری که 50 درصد مهاجران برای کار به تهران رفتند و جذب کارهای ساختمانی و خدماتی در شهر می شدند که این روند خود در افزایش جمعیت شهری , بی انگیزگی حضور در روستا و دگرگونی هویت مهاجران تاثیر گذار بود و مهاجران را هرچه بیشتر با اصالت , زادبوم و کارهای کشاورزی بیگانه می کرد و گسست شغلی , فرهنگی و اجتماعی را دامن می زد .
دگرگونی های صنعتی , شهرنشینی مدرن چهره جدیدی از خود به جای گذاشت , به طوری که امروزه شهرهای قدیمی , روستاییان زیادی را در خود جای می دهند و بزرگتر و بزرگتر می شوند . شاید اگر در 4 دهه گذشته شهرنشینی , تفاوت درآمد روستایی و شهری , جذابیت زرق و برق زندگی شهری , روستاییان را به شهر ها سوق می داد , امروزه علاوه بر موارد یاد شده ناهمسانی امکانات شهرستانهای کوچک نسبت به کلان شهر ها , عدم تمرکز زدایی از شهرهای بزرگ و نیاز به بهره مندی از خدمات مختلفی چون خدمات درمانی , تجاری و علمی , توجه مردم را به سوی شهر های بزرگ جلب می کند که ما شاهد توسعه جمعیتی شهر های قدیمی هستیم . از این رو از آغاز شهر نشینی در ایران با 2 نوع جریان مهاجرت , یعنی مهاجرت از روستا ها به شهر ها ومهاجرت از شهر های کوچک به کلان شهر ها روبرو بوده ایم که در اصطلاح اکولوژی شهری , هجوم (Invasion) به شهر های بزرگ را شاهد بوده ایم که در ادامه , تغییرات دیگری را چون توالی , تراکم , جدایی را نیز در سیستم اکولوژی شهری به همراه داشته که در جای خود قابل بحث و بررسی است .
