آب و هوا و موقعیت جغرافیایی استان یزد:
استان یزد طبق سر شماری سال 1385 نزدیک به یک میلیون نفر و با وسعتی حدود 131551 کیلومتر مربع در مرکز ایران و در کناره کویر نمک واقع شده است که مرکز آن شهر یزد است و دارای آب و هوای اقلیمی ـ گرم و خشک بیابانی است و نوسان دما در تابستان و زمستان و حتی در شب و روز بالا و متغیراست و این از ویژگیهای آب و هوایی منطقه به شمار می رود، از این نگاه می توان گفت: یزد دارای دو فصل است فصل بلند گرما (از اسفند تا مهر) و فصل کوتاه سرما ( از آبان تا اواخر بهمن) .
امکانات تفریحی استان یزد:
ویژگیهای متنوع طبیعت در استان یزد اغلب برای جهانگردان و مردم غیر بومی جالب و پر کشش است به طوری که طبیعت چند گونه و کاملا متفاوت استان یزد، یکی از پرجذبه ترین دیدنیهای این شهر به شمار می رود. از یک سو پهنه های بیابان و تپه های ریگ روان و از دیگر سو و به فاصله نزدیک ارتفاعات زیبای شیرکوه و ییلاقات سرسبز، دره ها و دامنه های آن و گوناکونی آب و هوا از جلوه های جذاب برای تفریح و بهره مندی از طبیعت است در این شهر بناها و فضاهای تاریخی، بازارها و سایر اماکنی که در بافت قدیم شهر قرار دارند خود از جاذبه های تفریحی و توریستی به شمار می رود.
نگاهی مختصر به بناهای تاریخی و جاذبه های گردشگری استان یزد
یزد از بناهای خشتی و بی نظیر در دنیا است که گنجینه ای از هنر، فرهنگ و تمدنی ایرانی را در خود دارد که از آن جمله می توان به بناهای مذهبی (بقعه، مساجد، حسینیه ها، زیارتگاهای زرتشتیان) خانه های تاریخی، کاروانسرا ها ، آب انبارها، باغهای تاریخی، بادگیرها و بازارچه ها اشاره کرد. از دیگر اماکن دیدنی یزد می توان به زندان اسکندر، بقعه شیخ احمد فهادان، مجموعه تاریخی هشت، مسجد چهل محراب، آتشکده زرتشتیان، گنبد مصلای عتیق، بقعه دوازده امام، مسجد یعقوبی و بقعه سید شمس الدین اشاره کرد.
مساجد استان یزد:
با توجه به مذهبی و دارالعباده بودن یزد مساجد زیادی در جای جای این استان به چشم می خورد که در این بین قدیمی ترین مسجد ایران یعنی مسجد جامع فهرج نیز قرار دارد. این بنای خشت و گلی که از صدر اسلام به همان صورت اولیه باقی مانده، در 30 کیلومتری شرق یزد قرار دارد. از دیگر مساجد مهم و شاخص استان یزد می توان به مسجد جامع کبیر یزد اشاره کرد که به لحاظ سیر تحول تاریخی، شیوه ساختمانی و تزئینات به کار رفته در آن از اهمیت بالایی برخوردار است، ضمنا سر در رفیع و منحصر به فرد، مقرنس های معرق، در نفیس چوبی گره و منبت کاری شده، ایوان مزین به اسماء مبارکه الهی به صورت خط کوفی بنایی، گنبد روپوش، مناره ها، محراب معرق، کتیبه های ثلث و کوفی این مسجد را در عداد آثار کم نظیر جهان اسلام قرار داده است. از دیگر مساجد تاریخی و مهم استان می توان به مسجد ملا اسماعیل، مسجد میر چقماق، مسجد ریگ و مسجد چهار منار اشاره کرد.
زیارتگاههای زرتشتیان:
زیارتگاه پیر هریشت، پارس بانو (ویژه بانوان) و پیر نارکی و زیارتگاه پیر چک چکو از زیارتگاههای زرتشتیان در استان یزد است که هر ساله تعداد زیادی از زرتشتیان از نقاط ایران و جهان برای زیارت، چند روزی در جمع هم کیشان به پرستش خدای یگانه می ایستند که زیارتگاه پیر چک چکو (پیر مراد) از مهمترین آنهاست و یکی از جاذبه های گردشگری استان یزد محسوب می شود. همچنین دخمه و خیله های آن که در 15کیلومتری جنوب شرقی یزد بر بلندای کوهی که به «کوه دخمه» معروف است واقع شده اند و بر بلندی این کوه، دو عمارت سنگی «مدور برج» ساخته شده است که با نامهای «دخمه مانک، جی لیمجی هاتریا و دخمه گلستان» مشهور است
روستاهای تاریخی یزد:
در استان یزد چندین روستای تاریخی، با قدمتی بیشتر از بسیاری از شهرهای پررونق امروزی وجود دارد که این روستاها از هزاران سال پیش تا کنون بافت خود را حفظ کرده اند از آن جمله می توان به روستای هرفته، بندرآباد، توران پشت، هفتادر، بیداخوید و ندوشن اشاره کرد. آبادی هرفته که در میان بیابان فهرج و خویدک قرار دارد در زمان حمله اعراب میدان جنگ اعراب و ایرانیان بوده است. روستای توران پشت متعلق به دوران ساسانی می باشد که تاریخ، بنای این روستا را به توران دخت ساسانی نسبت داده است. قدمت روستای هفتادر را نیز به قباد ساسانی نسبت داده اند. ندوشن از جمله آبادیهای تاریخی است که روزگاری در کنار جاده ابریشم، در محل گذر کاروانها قرار داشت و قدمت آن بیش از 800 سال است.
موزه های استان یزد:
در این استان در مجموع 14 موزه فعال است که دو موزه با نام موزه مردم شناسی تفت و موزه سفال میبد نیز در دست ساخت است که می توان از موزه آب، موزه آینه و روشنایی، موزه سکه و مردم شناسی حیدر زاده، موزه مردم شناسی ابرکوه، موزه مردم شناسی مهریز، موزه مردم شناسی اردکان، موزه وزیری، موزه رجال، موزه علوم طبیعی و موزه پست میبد نام برد.
موزه آب:
این موزه محل مناسبی برای شناخت ابزار و ادوات مربوط به آب است که لوازم مختلف حفر قنات، ابزار حجم اندازه گیری آب، وسایل تامین روشنایی در قنات، وقفنامه های قدیمی و اسناد توزیع آب از جمله وسایل نگهداری شده در این موزه است.
موزه آینه و روشنایی:
عمارت این مجموعه متعلق به سال 1320 هجری شمسی است که دارای تزئینات گچبری، نقاشی روی دیوار و آینه کاری است و اشیاء به نمایش گذاشته شامل نفت سوزها، شمع سوز، (آبی، پایه دار، نصبی) و اشیاء پیه سوز است.
موزه اسناد و نسخ خطی میرزا محمد کاظمینی:
از آثار ارزشمند این گنجینه گرانقدر قرآن (مربوط به سده هفتم هجری) نسخه ای از دیوان حافظ (سده نهم هجری، شجره نامه آدم تا خاتم، سلسله سادات عریضی به طول 39متر می توان نام برد.
موزه سکه و مردم شناسی حیدرزاده:
این موزه که در خانه عرب زاده راه اندازی شده است شامل 4000 سکه متنوع مربوط به دوره های مختلف تاریخی، مجموعه زنجیر، انگشتر، مجموعه چراغ ته سوز، اشیاء پیه سوز و تعداد زیادی از اشیاء با ارزش مردم شناسی است.
موزه مردم شناسی ابرکوه:
این موزه در خانه صولت با زیربنای 2200 مترمربع واقع است و تفنگ، سندهای تاریخی، سکه حضرت امام رضا (ع)، اشیاء تزئینی و وسایل روشنایی و ماکت از اشیاء موزه یاد شده است.
موزه مردم شناسی مهریز:
این موزه در حمام استهریج که از بناهای دوران قاجار است، بر پا شده است و ابزار و ادوات جنگی، کشاورزی، پوشاک سنتی، ظروف شیشه ای و سفالی برای بازدید علاقه مندان به نمایش گذاشته شده است.
بافت قدیم یزد:
یزد اولین شهر خشت خام و دومین شهر تاریخی جهان است و بافت تاریخی این شهر با مساحت عرصه 743 و مساحت حریم 5000 هکتار و بیش از ???? فضای قدیمی و بالغ بر ???? فضای در ثبت آثار ملی قرار گرفته است ، به تازگی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. این بافت تاریخی شامل محلاتی نظیر فهادان، کوچه بیوک، خرمشاه، سرجمع، میرقطب، یعقوبی، شش بادگیری و … می شود که محله فهادان از قدیمی ترین محلات قدیمی شهر یزد محسوب می شود. در این بافت تاریخی خانه های دوره ایلخانی همچنان مسکونی هستند و از این لحاظ این بافت منحصر به فرد است.
صنایع دستی:
