نوشته ای که در پی می آید ، با هدف بررسی دگرگونی ها و تحولات ساختار شهری بخشی از بافت قدیم مرکز شهر تبریز ، در گذشته اخیر تدوین شده است . از این رو ، تاریخ عمومی شهر تبریز در یک نگاه گذرا و در حد یک درآمد کوتاه مطرح شده و توجه اصلی نوشته ، به تاریخ تحولات ساختار شهری در یکصد و پنجاه سال گذشته معطوف گردیده است .
بر خلاف بررسی های متداول شهر شناسانه ، که تاریخ عمومی را بسیار مورد توجه قرار می دهد و در برابر ، پیشینه شکل شهر و تغییر و تحولات تاریخی ساختار شهری را به اختصار برگزار می کنند ، این نوشته بر آن است که فشرده ای از تاریخ شکل گیری ساختار شهری و دگرگونی های آن در چند سده گذشته را ارائه کند . به همین دلیل ، در تهیه این مقاله بررسی و تجزیه و تحلیل نقشه های تاریخی رکن اصلی مطالعات قرار گرفته و از اسناد و مدارک نوشتاری در رابطه با آن استفاده شده است . بدین ترتیب بسیاری از استنتاج های مربوط به دگرگونی های کالبدی _ عملکردی بافت شهری ، از راه مقایسه و تطبیق نقشه های موجود به دست آمده است .
افزون براین ، بررسی و برداشت میدانی ، نقش بسیار مؤثری در تدوین این نوشته داشته است . این مهم ، از یکسو از طریق انطباق و مقایسه اطلاعات روی نقشه ها با وضع موجود ، و از سوی دیگر از طریق مصاحبه با افراد آگاه در محل و تهیه شناسنامه برای ساختمتنها و قطعه های ملکی دارای پیشینه تاریخی به انجام رسیده است .
کامران صفامنش و یعقوب رشتچیان و بهروز منادی زاده - برگرفته از نشریه گفتگو 18
برای دریافت کامل مقاله روی لینک زیر کلیک کنید:
