شهر, مکان زندگی و معیشت شهری و جایی است که در آن پدیدههای ساخته دست انسان بر محیط طبیعی غلبه دارد.
بر اساس سرشماریهای هندوستان, جایی شهر محسوب میشود که بیش از پنج هزار نفر جمعیت داشته باشد و بیش از 75 درصد از جمعیت آن به فعالیتهای غیرکشاورزی اشتغال داشته باشند و تراکم آن نیز بیش از هزار نفر در هر کیلومتر مربع باشد. البته در این مورد استثناهایی نیز وجود دارد.
برنامهریزی شهری را میتوان هنر شکل دادن و هدایت و "رشد طبیعی شهر" دانست, امری که به موجب آن ساختمانها و محیطهای گوناگون ایجاد میشود تا به نیازهای مختلف اجتماعی, فرهنگی, اقتصادی و گذران اوقات فراغت و . . . پاسخ دهد و شرایط سالمی را برای زندگی طبقه ثروتمند و فقیر از نظر کار, تفریح و استراحت فراهم آورد و از این طریق موجب بهبود زندگی اقتصادی و اجتماعی اکثریت افراد بشر شود. ارسطو, زمانی این نظر را ابراز داشت که "شهر باید به منظور تامین امنیت و خوشبختی ساکنانش ساخته شود" این در حالی بود که افلاطون نیز گفته وی را چنین بیان کرده است: "شهر جایی است که انسانها برای نیل به عاقبتی شرافتمندانه, به طور مشترک در آن زندگی میکنند."
اصطلاح برنامهریزی شهری هم برای برنامهریزی شهرهای جدیدی- شهرهایی که در زمینی بکر و دست نخورده ایجاد میشوند- و هم برای توسعه و بهبود شهرهای موجود در گسترش آنها بکار میرود.
منبع : سایت همکلاسی